استفهام در لغت:استفهام مصدر باب استفعال از ماده «فهم» است که بمعنای طلب فهم و طلب علم می باشد. فهم یعنی حصول معرفت با قلب و می گویند[فهمت الشیء: عقلته و عرفته.]یعنی آن شئ را فھمیدم و شناختم[و أفهمه الأمر و فهّمه إیاه: جعله یفهمه]
این کتاب مجموعه‌اى است از لغات مهم و الفاظ ناآشنایى که در قرآن و روایات اهل بیت علیهم السلام بکار رفته است. کتاب حاضر از مشهورترین آثار مؤلف به شمار مى‌آید. وى در این کتاب به لغات غریب و ناآشنا اکتفا نکرده و به لغات دیگر نیز پرداخته است.
فإذا ما انتقلنا إلى الضرب الثانی من ضروب المجاز اللغوی وهو المجاز المرسل، وأردنا أن نطلع على بعض خصائص وأسرار هذا الضرب من الکلام، لوجدنا أنفسنا أمام فن لا یقل تأثیرًا عن سابقه؛ ذلک أن من خصائص هذا الضرب من فنون القول
1) الإیجاز، فأنت عندما تقول: رعینا الغیث، هذا أوجز من قولک: رعینا النبات الذی کان الغیث سببًا فی نموه واخضراره، فقد طویت المسبب وذکرت فی موضعه السبب، وکذلک فی قول الله تعالى: {وَیُنَزِّلُ لَکُمْ مِنَ السَّمَاءِ رِزْقًا} (غافر: 13) أی: ینزل الماء الذی یتسبب فی إیجاد الرزق.
مجاز یکی از راه‌های بیانی در تمام زبان‌ها می‌باشد و این روش انسان را به خود خیلی جلب می‌کند تا بتواند با حیل مختلف تعبیرات درونی خود را در قالب معانی مختلف بریزد.و این فن را متکلم زبان عربی در ادوار مختلف به‌طور وسیع استعمال نموده است حتی در زبان عربی بیشترین نحو کلامی که استفاده می‌شود همین مجاز می‌باشد؛ و مردم چه در دوره جاهلیت و چه در عصر اسلامی عاشق این‌گونه کلام بوده‌اند؛ و تمام تعبیرات ذهنی و غرض درونی خود را با بکار بردن مجاز بیان می‌کردند. مجاز فقط بازی کردن با الفاظ یا کلام نیست بلکه مجاز یک حرکتی ذهنی است که بین لفظ و معانی، روابط و علاقات فکری را ایجاد می‌کند تا مخاطب را بتواند با غرض اصلی متکلم متصل کند.
مجاز بر وزن مفعل و از فعل جاز یجوز و مصدر میمی به معنای تجاوز از معناست. هرگاه لفظ از معنای قراردادی لغویش خارج شود مجاز نامیده می‌شود. بدین معنی که ذهن از لفظ به معنایی غیر از معنای آن انتقال‌یافته است بنابراین لفظ است که زمینه انتقال ذهن و دگرگونی معنی را فراهم ساخته است. به تعبیری دیگر مجاز لفظی است که مستعمل شود در غیر معنایی که برای آن وضع‌شده است و به‌ناچار در مجاز باید علاقه باشد و علاقه همان مناسبتی است که میان معنی حقیقی و معنی مجازی موجود است و این علاقه یا مشابهت است یا غیر مشابهت و از طرفی نیز در مجاز باید قرینه مانعه یا صارفه‌ای باشد که ذهن را از معنی وضعی یا اصلی بازدارد و متوجّه غیرحقیقی یا مجازی کند.
حال وصف فضله ای است که حالت ماقبل خود (فاعل ، مفعول یا هر دوتا) را بیان می کند. در تمام استعمالات لازم نیست حال وصف وفضله باشد، بلکه از اعتبار از کثرت استعمال می باشد، وگاهی عمده هم می تواند حال واقع شود تا معنای اساسی جمله را به کامل کند و یا از افساد در معانی جمله جلوگیری کند، مانند حالی که سد مسد خبر است (امتداحی الغلام مؤدبا) اینجا نمی تواند معنا بدون ذکر حال کامل شود ومانند واذا قاموا الی الصلواه قاموا کسالی در این آیه اگر کسالی حذف شودکه حال است و فضله هم نیست معنی آیه را نمی توان فهیمد۔
یامدینتی کیف اوصفک لان جمالک فاق الذکر و الوصف ،انت جنة ارضیة لا نظیر لک فی العالم ۔ ومن یات الیک یشد شوقه ان یقض بقیة عمره فی حضنک الدافئ ومن فارق ارضک یسعی دائما للعودة الیک و الارتماء فی حضنک الدافئ کیف اصف فصولک المتنوعة بانی معجب بها ۔، الربیع هو تاج کل الفصول ،تستیقظ الارض من نومها الطویل وتتوضا بماء صاف رائق ۔ یخلع الوادی اللباس الثلجی الابیض ویلبس اللباس الجدید الاخضر ، تهب نسیم الصبا وترقص الاوراق والازهار کما تهتز قریحة الشعر ، تساقط قطرات الندی لتبل الازهار وتزداد جمالا۔
کسی که در علم ترجمه گام اولی را برمی دارد باید به این نکات توجه کند که علم ترجمه مانند سایر علوم اصول و قوانینی دارد که باید با رعایت آن قوانین متن را ترجمه کرد ،برای تمام مترجمین (چه مترجم عربی باشد چه مترجم زبان های دیگر) این کلیات را در نظر بگیرند حتی باید این امور را در ترجمه هایشان پیاده کنند
بعد از تغیرات اساسی در زمینه تعدد کشورها و بعد از متلاشی شدن جمهورشوروی درسال 1989 و با افتتاح زبانهای مجازی کمپیوتر از جمله وبلاگ ایمیل وبسایت و افزایش در مهاجرت های اقتصادی و سیاسی بین المللی نقشه زبانهای جهان شروع به تغیرات اساسی کرد۔
این مهاجرت ها موجب کاهش شدید متکلمین بومی در انگلیس شد۔ و علاوه بر این باعث فراوانی و کثرت متکلمین نیم بومی شد و این متکلمین بعنوان مترجمین بکار گرفته می شدند۔ ترجمه مدارک و متن های مهم و معتبر متکلمین نیم بومی خیلی خطرناک می باشد۔ و نباید مدارک مهم و متون ادبی را ترجمه کنند اما ترجمه اسناد و مدارک گردشگری و اشتهارات و آگهی می توانند انجام دهند چون در این کار جدیت نمی باشد و این مدارک با اهمیت خاصی برخوردار نیستند۔
آموزش زبان وترجمه:
با توجه به مهاجرت جهانی اخیر نظر من راجع به زبان آموزی و ترجمه – که اغلب شاغلان اینها در گذشته خصومت خاصی نسبت به یکدیگر نشان داده اند وگاهی اوقات سعی می کردند یکدیگر را از شغل بیرون کنند۔ - بایددر اکثر کشورها راجع به اینها تجدید نظرو برنامه ریزی جدید شود۔
در گویش های جهانی امروز زبان از طرفی با صلاحیت خودش بازتاب می دهد و طرف دیگر ترجمه آن زبان هچنین انعکاس خودش را نشان می دهد۔ هرچه قدر زبان کاربرد زیادی و گفتار زیادی در مردم دارد ترجمه هم برای آن زبان کمتر شکل می گیرد۔ و همینطور هر چه قدر متکلمین زبان کمتر باشند ترجمه آن بیشتر می شود۔
با نگاه و تأمل در تاریخ، به خوبی درمی یابیم که مطالعات ادبی و بهره گیری از ادبیات در زندگی بشر، به عنوان رشته ای در دانش بشری و نیازی اساسی برای وی، از سابقه ای تاریخی و باستانی برخوردار است. و می دانیم که از مصر، بین النهرین، یونان و روم باستان، آثار ادبی زیادی برای ما برجای مانده است.درواقع، زندگی انسان هیچگاه از ادبیات قومی، و زبان و بیان شعری و داستانی به مقتضای حال و زمان خالی نبوده است. به گونه ای که می توان ادب و هنر را از نخستین جلوه های حیات انسانی دانست.ادبیات، وسیله ای برای بیان مقاصد و تفهیم و تفاهم است. انسان که عموما زندگی اجتماعی را برای بهتر زندگی کردن برگزیده است، به منظور برقراری ارتباط و برآوردن نیازها و رسیدن به مقاصد خویش، از عواملی همچون نطق و بیان، و یا کتابت که گونه هایی از ادبیات هستند، سود می برد.بر این مبنای فکراین وبلاگ طراحی شده است و سعی داریم راجع به ادبیات عربی که زبان قرآن و اسلام است بحث شود همچنین راجع به تمام بخشهای ادبیات از جمله بلاغت ، تحلیل ادبی متون ، روشهای ترجمه متون عربی ، صرف و نحو و.... ابحاث جدید مطرح خواهیم نمود۔ امیدوارم این مطالب برای خوانندگان مفید باشد ضمنا منتظر راهنمایی و نظرات سروران موجب تلاش مضاعف خواهد بود.
طبقه بندی موضوعی
-
علوم بلاغت
(۴) -
تجزیه و ترکیب
(۰) -
اصول التصریف
(۰) -
اصول النحو
(۱) -
اصول و روشهای ترجمه
(۵) -
انشاء و مقالات در زبان عربی
(۱) -
الإملاء والإنشاء
(۱) -
لغت شناسی
(۳) -
تاریخ ادبیات عرب
(۰) -
اردو مقالات
(۰)
آخرین مطلب
محبوب ترین مطالب